Kimisine göre Sey Uşên delidir, fukaradır, kimisine göre ise Pirdir, peygamberdir, evliyadır. Onun hikayesi için iki farklı anlatım var, bir kesim evlendikten sonra karısının kendisini terk etmesi üzerine "delirdiğini" söylerken diğer kesim bunu reddediyor. Zaten evlenmeden evvel de kendisinde farklı tepkiler varken bir tartışmada 12 saat boyunca bağlı tutulması sonrasında tamamen "deliriyor". Esasında bu bir kopuş noktasıdır. Örneğin, Sey Uşên, bundan sonra karısına elbise alıyor, diğer gün gelip "Bu elbiseyi sana kim aldı" gibi çelişkiler yaşatıyor. Karısı gittikten sonra ise kendisi de köyden çıkıp Dersim şehir merkezine yerleşiyor.
Çok çalışkan, hatta üç işçi gücünde çalışırken Sey Uşên merkezde 40 sene sokakta yatıyor. Dersim halkı kendisini çok seviyor, yemek yediriyor, üzerini değiştiriyor, onu yıkıyor. Onun gelmediği gün olursa herkes endişelenip onu aramaya koyuluyor. Ona yemek vermeyen ya da onu kıran olursa "başına iş geleceğine" inanılıyor!
Sey Uşên'in para ile hiçbir bağı yok, kendi kendine konuşup kulaklarına sigara takan hali,kimsenin bilmediği şeyleri bilmesi onu halk gözünde sırlı hale getirmiş. Ona peygamber diyen çoktur. Bunda Dersim'in en büyük kutsal ocaklarından Khures soyundan gelmesinin de etkisi vardır. O deli değildir; budaladır, Hakk'ın sırrına ermiştir!
Halktan beslendiğini şu anlatı ile anlıyoruz: sokağa çıkma yasağı varken Sey Uşên kimseyi göremeyince sokaktaki askere saldırır "Kullarıma ne yaptınız?" der, yasak bitince sokağa çıkan ilk kişiye sarılıp ağlar, "Beni neden bıraktınız?" diye. Onu herkes çok sevip çok saygı gösterirken bir gece bir şizofreni hastası tarafından kafasına taş vurularak öldürülür. Arkasından ağıtlar yakılır, klamlar yazılır... Söylenene göre Sey Uşên'in cenazesine Dersim'de yaşayan halkın %80'i katılmıştır.
Türkiye'de ilk defa bir "delinin" heykeli Dersim'e dikilmiştir. Sey Uşên'in heykeline bugün mum yakılır, dilekler dilenir, mezarından toprak alınır. Dersim halkının deli veya evliya olarak benimsediği bu zata hürmeti halkın insana bakışı çok güzel anlatıyor.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder